Duygu Güvenç / ANKARA
Suriye'de geçiş dönemi için yeni formül arayışına Doha'da başlandı. Ankara da, ABD seçimlerinin sonuçlarına göre yeni senaryoları masaya yatırdı ve pozisyonunu belirledi.
Suriye muhalefetini yeniden şekillendirecek olan 4 günlük geniş katılımlı toplantı dün Doha'da başlarken, Suriye'nin geleceği konusundaki senaryolar da yeniden masaya yatırılıyor. Cenevre'de varılan mutabakatla geçiş dönemine destek veren Ankara, yeni dönem için hazırlıklarını tamamladı.
İran-Türkiye-Mısır arasında başlatılan girişim çerçevesinde geçiş dönemi için hazırlıklarını yazılı bir şekilde taraflara ve BM'ye sunan Türkiye, Esed yönetiminden eli kana bulaşmamış isimlerin görev almasına da yeşil ışık yaktı. İran'ın hazırladığı önerinin ardından Türkiye'nin sunduğu öneride Esed yönetiminin denetimi ve yönetimin taahhütlerine uymaması halinde uygulanacak yaptırımlar ağırlıklı yer tutuyor.
Suriye'de akan kanı durdurmak amacıyla muhalefetin yeniden örgütlenmesi için düğmeye basılırken, Ankara, bölge için yeni senaryoları da masaya yatırdı. İşte o senaryolar:
YENİ BİR ÇATI: Doha'da yapılacak toplantı öncesinde ABD Riad Seif planını hazırladı. Plana göre yeni oluşturulacak Konsey'de 50 kişi olacak. Konsey üyelerinin 20'sinin Suriye'deki muhalif isimlerden, 15'inin Suriye Ulusal Konseyi'nden ve 15'inin de diğer muhalif kesimlerden oluşması öngörüldü.
TEKNOKRAT KADRO: Plan, 10 kişilik teknokratlardan oluşan bir yönetim kademesinin oluşturulmasını öngörüyor. Bu teknokrat kadroda yer alacak isimler arasında da Sünni-Şii dengesinin nasıl şekilleneceği konusunda müzakereler devam ediyor.
SÜRGÜNDE HÜKÜMET: Yeni yönetimin Esed karşıtı ülkeler tarafından muhatap alınması bekleniyor. Doha'da Suriye muhalefetinin çoğunluğunun birleşmesi halinde 8 Kasım'da yapılacak toplantıda sürgündeki yönetimin tanınması da gündemde.
İÇ SAVAŞIN SÜRMESİ: Suriye'de uluslararası toplumun desteği olmadan muhaliflerin yönetimi ele geçirmesi beklenmiyor. Bu durumda Sünni-Şii çatışmasının uzun yıllar sürmesi ve iç savaşa dönüşmesi tehlikesi bulunuyor.
SADDAM SENARYOSU: Suriye muhalefeti yeni bir çatı örgütlenmeyi yine başaramazsa bunun Esed'in elini güçlendireceğine işaret ediliyor. Senaryolar arasında tıpkı 2'nci Körfez Savaşı'nın ardından 1999'dan 2003'e kadar dışlanmış olarak yönetimde kalan Saddam Hüseyin örneği de artık dışlanmıyor.
SAVAŞ SIÇRARSA: Suriye'deki çatışma Lübnan'da etkisini göstermeye başladı. Çatışmaların Lübnan-Filistin-Ürdün'e yansıması halinde Orta Doğu haritasında da değişim gündeme gelecek.