ABD'nin başkenti Washington'da iki gün süren yıllık ABD-Çin Stratejik ve Ekonomik Diyalog Toplantısı sona erdi.
Çin Devlet Müşaviri Yang Jiechi, toplantının kapanış konuşmasında, iki ülkeyi uzun süredir karşı karşıya getiren siber güvenlik konusuna değindi.
Pekin'in Washington ile işbirliğine hazır olduğunu belirten Yang, ABD'ye iki ülke arasındaki siber ilişkilerin geliştirilmesi için Çin ile çalışma ama aynı zamanda "gerçeklere saygı gösterme" çağrısında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanı Kerry de toplantının ardından düzenlenen basın toplantısında, Yang'ın sözlerine dair soru üzerine, siber saldırıların güvenlik endişelerini artırdığını ve Amerikan şirketlerine zarar verdiğini dile getirerek, "ABD ile Çin'in siber alanda 'uygun devlet tavırları' hakkında ortak bir anlayış geliştirmek ve bunları hayata geçirmek için birlikte çalışması gerektiğine güçlü biçimde inanıyoruz" dedi.
Kerry, ABD ile Çin'in siber alanındaki etik kurallar noktasında çalışmada mutabık olduğunu kaydetti.
Geçtiğimiz haftalarda, ABD'de federal kurumların yanı sıra istihbarat ve askeri alanlardaki personelin bazı hassas bilgilerinin çalındığı belirtilmişti. Amerikan yönetimi, soruşturma devam ettiği için bu siber saldırının sorumluları noktasında henüz resmi bir açıklama yapmazken ABD medyasında çıkan haberlerde saldırının Çin veya Çinli bilgisayar korsanları tarafından yapıldığı iddia edilmişti.
ABD, geçen yıl da beş Çin askeri personelini siber casusluk faaliyetiyle çeşitli Amerikan firmalarından stratejik bilgi çalmakla suçlamıştı.
Obama siber casusluk kaygılarını Çinli yetkililere iletti
Bu arada, ABD Başkanı Barack Obama, ABD-Çin Stratejik Ekonomik Diyalog Toplantısı için başkent Washington'da bulunun Çinli yetkililere Pekin yönetiminin siber casusluk ve Güney Çin Denizi'ndeki eylemlerinden duydukları kaygıyı iletti.
Beyaz Saray'ın yazılı açıklamasında, Obama'nın, Çin başbakan yardımcıları Lui Yandong ile Wang Yang ve Devlet Müşaviri Yang Jiechi ile bir görüşme yaptığı bildirildi.
Görüşmede birçok konunun ele alındığı belirten açıklamaya göre, Obama, her yıl düzenlenen stratejik ekonomik diyalog toplantılarının bölgesel ve küresel konularda iki ülke arasındaki işbirliğini artırma imkanı sunduğu gibi farklılıkların da azalmasını sağladığını kaydetti.
Obama ve Çinli yetkililer, iklim değişikliği ve temiz enerji konularında ABD ile Çin arasındaki ortaklaşa çalışmanın daha da artırılmasında mutabık kalırken, Obama ayrıca Pekin yönetiminin ekonomisini reform etme ve dengeleme çabalarını desteklediğini ifade etti.
Bunun yanında Obama, Çin'in siber ve Güney Çin Denizi'ndeki eylemlerinden dolayı ABD'nin kaygılarını muhataplarına iletirken, Pekin yönetiminin tansiyonu düşürmeye yönelik somut adımlar atması çağrısında bulundu.
Obama, Çinli yetkililere Devlet Başkanı Şi Cinping'i eylül ayında Beyaz Saray'da ağırlamayı sabırsızla beklediğini bildirdi.
Çin, döviz kuru müdahalelerini kısıtlayacak
Toplantıda ele alınan konulara ilişkin olarak ABD Hazine Bakanı Jacob Lew de Çin hükümetinin döviz kuru müdahalelerini kısıtlamayı kabul ettiğini söyledi. Lew, "Çin, döviz kuruna sadece düzensiz piyasa şartları gerektirdiği zaman müdahale etmeyi taahhüt etti ve esnek döviz kuru rejimine geçiş için daha fazla tedbir alınmasını değerlendirecek" dedi.
Lew, toplantının ardından yaptığı açıklamada, görüşmelerde Çin'in ekonomik reformlarının ele alındığını kaydetti. Dengeli ve sürdürülebilir büyüme için daha fazla reforma ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Lew, "Çin'in piyasa tarafından belirlenen döviz kuru rejimi doğrultusunda ilerlemeye ve daha şeffaf kur politikası uygulamaya devam etmesi büyük önem taşıyor" diye konuştu.
Çinli yetkililerin bu konudaki girişimlerini sürdürmeyi vaat ettiklerini dile getiren Lew, "Çin, döviz kuruna sadece düzensiz piyasa şartları gerektirdiği zaman müdahale etmeyi taahhüt etti ve esnek döviz kuru rejimine geçiş için daha fazla tedbir alınmasını değerlendirecek" şeklinde konuştu.
Lew, öte yandan ABD'nin bu alandaki gelişmeleri yakından izlemeye devam edeceğini kaydederek, "Asıl sınav, Çin'in yuanın değerinde yukarı yönlü baskı olduğunda müdahalede bulunup bulunmayacağı, bu hala belli olmayan bir nokta" ifadesini kullandı.
Yuanın değeri tartışılıyor
ABD'nin başı çektiği birçok ülke uzun zamandır Çin hükümetinin yuanın değerini düşük tutarak haksız rekabet elde ettiği eleştirisinde bulunuyor.
Nitekim, ABD Hazine Bakanlığı, nisan ayında yayımladığı raporda, yuanın son 10 yılda değer kazanmasına rağmen, hala "aşırı derecede düşük değerli" olduğu tespitine yer vermişti.
Buna karşın, Uluslararası Para Fonu, (IMF) ülkeye ilişkin yıllık raporunda, yuanın artık düşük değerli olarak değerlendirilen para birimleri arasında olmadığına işaret etmişti. Mayıs ayında yayımlanan söz konusu raporda, Çin'in 2-3 yıl içinde esnek kur rejimine geçmeyi hedeflemesi tavsiyesinde bulunulmuştu.
(AA)
