ABD Dışişleri Bakanı John Kerry tarafından yayınlanan raporda Türkiye'nin geçtiğimiz yıl azınlıklara ait mülklerin iadesi ve başörtüsü yasağının kaldırılması gibi adımları övülürken, Alevilere ait Cemevleri'nin ibadet yeri olarak tanınmaması ve ülkede Yahudilerin şikayetçi olduğu "yükselen anti-semitizm" eleştiri konusu yapıldı.
Raporda Başbakan Tayyip Erdoğan'ın Süryanilere ait Mor Gabriel Manastırı'nı iade edeceklerine dair bir açıklama yaptığı fakat yıl sonuna dek henüz bu adımın atılmadığı belirtildi. Hükümetin henüz Heybeliada Ruhban Okulu hakkında da bir adım atmadığı ifade edilirken, "dini ifadeler ve sohbetler yasal olmasına rağmen, bazı Müslümanlar, Hristiyanlar ve Bahai'ler dinlerini yaydıkları gerekçesiyle hükümet kısıtlamalarıyla, gözetimle ve kimi zaman saldırılara muhatap oldular" denildi. Raporda ayrıca dini hizmet görevlilerine yeterince çalışma ve oturma izni verilmediği vurgusu yapılırken, aralarında ABD vatandaşlarının da olduğu bir kısım yabancıların dini hizmet vizesi almaya çalıştıktan sonra sınır dışı edildiği iddia edildi.
Sosyal taciz
Rapora göre Türkiye'de dini inanç ve ibadetleri nedeniyle Hristiyan, Bahai, Sünni Müslüman olmayan gruplar, Aleviler ve diğer inanç gruplarına karşı tehditlerde bulunuldu. Yahudi liderler toplumda ve basında yükselen bir Yahudi düşmanlığı olduğunu, İslam'dan başka bir dine geçmek isteyenlerin taciz ve şiddetle karşı karşıya kaldığını söyledi.
Rapordan diğer başlıklar şöyle:
- Blog yazarı Sevan Nişanyan'a dine saldırı suçundan ceza verildi. Mayıs ayında 13 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Karar temyizde.
- Mayıs'ta Canan Arın adlı bir vatandaşa peygambere ve Cumhurbaşkanı'na hakaretten ceza verildi. Ceza 2012 yılında geçen yargı reformuna bağlı olarak uygulamaya koyulmadı.
- Eylül'de dünyaca ünlü piyanist Fazıl Say'a dini değerlere hakaretten 10 ay hapis cezası verildi. Say 5 yıl içinde aynı suçu işlemediği sürece hapse girmeyecek.
- Gezi Parkı olayları sırasında bazı hükümet üyeleri ve hükümet yanlısı basında Yahudi Diasporası komplo kurmakla suçlandı.
- Ağustos'ta hükümetin ırki temellere dayanarak nüfus kaydı tuttuğu iddia edildi. İçişleri Bakanlığı söz konusu kayıtların geçmişte Lozan Anlaşması'na bağlı olarak tutulduğunu ve şu anda böyle bir işlemin sürdürülmediğini açıkladı.
- Hükümet kamu binalarında mescide izin verilirken, Cemevleri'ne izin verilmedi.
- Rum Ortodoks Kilisesi'nde yaşanan din adamı sıkıntısı nedeniyle yurtdışından vatandaşlık başvurusu yapan 26 rahipten 24'üne Türk vatandaşlığı verildi.
307 mülk iade edildi
- Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne azınlık mallarının iadesiyle ilgili bu yıl 1,560 adet başvuru yapıldı. Müdürlük bu başvurulardan 1,298'i inceledi. 307 mülk hak sahiplerine iade edilirken, 970'i kanıt olmaması yahut belgelerde sıkıntı olması nedeniyle teknik olarak reddedildi.
- Gökçeada'daki bir dini azınlıklar vakfının yeniden açılmasına izin verildi. Böylelikle 1964'ten bu yana ilk kez bir Rum Ortodoks okulu da eğitime başladı.
- Protestonlar hükümetin ibadet yerlerini tanımakta direnmesi nedeniyle çoğunlukla kayıtsız yerlerde ibadet etti. Hükümet sadece 15 Protestan kilisesini tanıyor.
- Yehova Şahitleri'nin çeşitli başvurularına rağmen hiçbir ibadet yerleri tanınmadı.
(USASABAH)
