(A.A)
ABD'de Cumhuriyetçi adayların başkanlık yarışı için yarın ilk kez karşı karşıya geleceği Iowa ön seçimlerinin sonuçları, ülke genelindeki diğer seçmenler üzerinde ''psikolojik etki'' yaratma potansiyeli açısından önem taşıyor.
ABD'de 2012 Başkanlık seçimleri, başkan adayının belirleneceği ön seçimlerle yarın resmen başlıyor.
İlk ön seçimler, yarın muhafazakar seçmenlerin çoğunlukta olduğu Iowa eyaletinde düzenlenecek. Onu gelecek hafta New Hampshire eyaleti izleyecek.
Demokratların adayı ABD Başkanı Barack Obama olduğundan, ön seçimler Cumhuriyetçi başkan adayları arasında gerçekleşecek. 6 aylık dönem boyunca ülkenin bütün eyaletlerinde yapılacak ön seçimlerin sonuçları dikkate alınarak, yaz aylarında düzenlenecek parti kurultayında Cumhuriyetçi Parti'nin seçimlerde ABD Başkanı Barack Obama'nın karşısına çıkaracağı isim ortaya çıkacak.
Bu noktada, seçimlerdeki ilk eyaletlerden biri Iowa...
Iowa Cumhuriyetçi seçmeni kararsız
Iowa'daki ön seçimler çerçevesinde parti toplantılarına katılması muhtemel kişiler arasında dün yapılan son ankette, Mitt Romney eyalette yüzde 24 oy oranıyla önde. Romney'yi, yüzde 22'yle Ron Paul, yüzde 15'le Rick Santorum izliyor. Daha sonra ise sırasıyla yüzde 12'yle Newt Gingrich, yüzde 11'le Rick Perry ve yüzde 7'yle Michele Bachmann geliyor.
Ancak Iowa'daki Cumhuriyetçi kesimin profili aşağı yukarı belli olduğundan adayların bu eyalete yönelik hazırlıkları da farklılık gösterdi. Örneğin Jon Huntsman, bu eyalette kendinde bir ''şans'' görmediğinden Iowa'daki ön seçimlerde boy göstermeyecek. Romney de her ne kadar son ankette ilk sıraya çıksa da bu eyaletteki ''sallantılı'' durumunu bildiğinden, seçim öncesi yoğun bir kampanyaya girişmedi. Ancak Gingrich, yakaladığı son çıkışla bu eyalete yönelmeyi ihmal etmedi.
''Parti toplantıları'' yöntemiyle adayını seçecek
Iowa'da seçimlerin yöntemi de kimin galip gelebileceği açısından önem taşıyor. Çünkü eyalet, ön seçim yöntemi olarak, seçmenlerin sandık başına gittiği bir ''ön seçim'' yöntemi yerine, ''parti toplantıları'' yöntemini benimsiyor.
Tüzük gereği buradaki seçimler, eyaletteki belli merkezlerde Cumhuriyetçi Parti'ye kayıtlı kişilerin katılımıyla ''parti toplantısı'' şeklinde yapılacak. Eyalet genelindeki seçim bölgelerinde kütüphane, kilise, okul, hatta kimilerin özel evinde toplanacak katılımcılar, her bir adayı temsilen görüşlerin dinlenmesinin ardından tercihlerini gizli oylama yöntemiyle kağıtlara yazacaklar ve her bir seçim bölgesinden gelen sonuçların birleştirilmesiyle eyaletin Cumhuriyetçi başkan adayı olarak kimi görmek istediği açıklanacak. Bu da bu eyaletteki yarışta, yüz yüze iletişimi, kişisel diyaloğu ve ikna kabiliyetini ön plana çıkarıyor.
Bu nedenle son aylardaki anketlerde seçmenlerin gösterdiği kararsızlık da dikkate alındığında, bu eyalette seçimlerin son dakikasına kadar kimin galip çıkacağı henüz kestirilemiyor.
Iowa'da ılımlılar boy gösterecek mi?
Öte yandan, muhafazakar bir eyalet olarak bilinen Iowa'da, ''ılımlı'' Cumhuriyetçilerin, eyaletin yüzde 20'sini kapladığı belirtiliyor. Bu ılımlı kesimin, eyaletteki muhafazakar çoğunluk arasında kendilerini ''üvey kardeş'' gibi gördükleri ve bu nedenle de ön seçimlere fazla katılım göstermedikleri ifade ediliyor.
Bu noktada, bazı yorumcular, genellikle ''ılımlı''lar için dezavantaj olan bu durumun, bu seçimlerde avantaja da dönüşebileceğini belirtiyor. Çünkü eyalette çoğunlukta olmalarına rağmen muhafazakarların henüz tek aday üzerinde birleşememiş olmaları, oyların bölünmesi ihtimali doğururken, ''üvey evlat'' ılımlıların ''parti toplantılarına'' katılması halinde Romney'yi destekleyeceğinden, bunun Romney'ye avantaj bile yaratabileceği savunuluyor.
Iowa'da bir önceki başkanlık yarışı için 2008 yılında yapılan ön seçimleri, eyaletteki koyu dindar ''evanjelik'' Hristiyanların desteğiyle eski vaiz Mike Huckabee kazanmıştı. Romney ise ikinci gelmişti. Başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olmayı başaran senatör John McCain ise Iowa'da ancak dördüncü olabilmişti.
