(SABAH)
Yahya Bostan
Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'nin Kuzey Irak'a sığınmasına yol açan gelişmelerle komşuda siyasi hava gerilirken, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Irak'taki muhataplara "sakin olun" mesajı gönderildi.
Tarık Haşimi ve Barzani'yle geçen hafta Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun yaptığı telefon görüşmeleriyle Başbakan Tayyip Erdoğan'ın taraflara mesajının iletmesinin ardından, özel kanallar yoluyla Irak Başbakanı Nuri el-Maliki'ye de mesaj gönderildiği öğrenildi.
Üç ana mesaj
Üst düzey kaynaklar Ankara'nın Maliki'ye ilettiği üç ana başlık altındaki mesajı şöyle özetledi: "Irak'ta yaşanan gelişmeleri kaygıyla izliyoruz. Türkiye Irak'ın bir an önce normalleşesi gerektiğine inanıyor. Komşunuz olarak seçim öncesi ve sonrası verilen sözlerin tutulmasını bekliyoruz. ABD, Irak'tan çıktı diye bir mezhebin Irak'ta hakim olma ısrarında bulunmaması, Irak'ın çok kültürlü, etnik, demokratik yapısının korunması ülkenin geleceği açısından önem taşıyor." Verilen mesajlarda Suriye konusuna da değinildi. Ankara'dan Maliki'ye iletilen mesajda "Bağdat yönetimi, Irak'taki durumu Suriye'yle ilişkilendirmemeli. Irak'ın Suriye'nin içişlerine karışmaması gerektiğine inanıyoruz ve bunu Irak ve Türkiye'nin ortak çıkarı olarak kabul ediyoruz" dendi.
Mahkeme Kerkük'te yapılsın
Bu arada Ankara, Haşimi'yle ilgili yargılama sürecinin nerede yapılacağının önemli olduğunu düşünüyor. Maliki yargılamanın Bağdat'ta yapılmasını isterken, Ankara Haşimi'nin Kuzey Irak'ta yargılanma talebini destekliyor. Ahmet Davutoğlu'nun geçtiğimiz hafta Tarık Haşimi ve Mesut Barzani'yle yaptığı telefon görüşmelerinde de konunun gündeme geldiği belirtildi. Görüşmenin ayrıntıları netleşmeye başlarken Ankara'nın yargılamanın Kerkük'te yapılması fikrini desteklediği iletildi. Ancak bu görüş "Irak'ın içişlerine karışma" anlamına geleceğinden Maliki'yle paylaşılmadı.
Barzani: "Haşimi'yi vermem"
Öte yandan Barzani'ye "Haşimi'nin güvenliği bizim için çok önemli" mesajı verilirken, Barzani'nin Davutoğlu'na "Bağdat ne kadar baskı uygularsa uygulasın, Haşimi'yi vermem" dediği öğrenildi. Ankara Irak'ta yaşanan gelişmeleri yakından takip ederken üst düzey bir kaynak "yaprak kımıldasa haberimiz oluyor" dedi. Büyükelçiler Konferansı nedeniyle Ankara'ya gelen Türkiye'nin Irak büyükelçisi Yunus Demirer Irak'taki son gelişmelerle ilgili bilgileri paylaştı. Bu arada Irak'taki gelişmeleri Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı, Türkiye'nin eski Bağdat büyükelçisi Murat Özçelik'in de yakından takip ettiği öğrenildi.
Davutoğlu kaygılarını ABD'ye iletti
Irak'taki ABD güçlerinin çekilmesinin ardından başlayan Sünni-Şii çatışması Washington-Ankara-Bağdat üçgenindeki trafiğin de hızlanmasına neden oldu. Şii Lider Nuri El Maliki'nin ABD'den döner dönmez Sünni Lider Tarık Haşimi'ye yönelik yargılama kararı üzerine Ankara, Irak'a yönelik kaygılarını ABD'ye birkez daha iletti.
Türkiye, Kuzey Irak'a sığınan Haşimi ile diyaloğu sürdürürken, ABD'nin de Maliki üzerinde baskısını artırması istendi. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin rahatsızlığını geçtiğimiz hafta ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile yaptığı telefon görüşmesinde dile getirdi.
Davutoğlu, Clinton'a, "Irak'taki gelişmelerden çok kaygılıyız. Irak Arap ülkeleri için bir model olabilirdi, hala da olabilir ancak etnik ve mezhep çatışması devam ederse, bölünme ve çatışma kaçınılmaz olacak. Sünni Lider Haşimi'nin korunması ve görevine devam edebilmesi, Irak'ın güvenliği için şart" mesajı verdi.
