(USASABAH ve Ajanslar)
Fotoğraflar: New York Times
New York Times gazetesi, Türkiye'nin Irak'taki artan rolünü çok geniş bir haberde değerlendirdi.
Türkiye'nin gücünü tüm Irak'ta gözler önüne serdiğini belirten gazete, Türkiye'nin Irak'taki yükselişinin "Batı ile ittifakının gölgesinden çıkmakta olan bir Türkiye için en büyük başarı oluşturabileceği" yorumunu yaptı.
Haberde "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi, nasıl Türkiye'de siyasete yeni bir yön vermiş ise Irak'ta da aynı şeyi yapıyor. Bunun da, bölgenin geri kalan bölümü için yankılamaları oluyor" denildi.
Türkiye'nin " Irak'ta sadece Amerikan gücünün belirleyici olduğu varsayımlarını alt üst ettiği" görüşü dile getirildi.
Türkiye'nin, ABD ve İran'ın yarıştıkları bir bölgede etkili hale gelmesinin, "bağımsız" bir dış politikasını yürüten ve "Batı ile ittifakının gölgesinden çıkmakta olan" bir Türkiye için "en büyük başarı" oluşturabileceğini belirten gazete, Türkiye'nin Irak'ta gösterdiği "yumuşak güç"ün kalıcı bir etken olabileceğini kaydetti.
"Bir zamanlar tehdit olan Kuzey Irak şimdi dost"
Türkiye'nin bir zamanlar tehdit olarak gördüğü Kuzey Irak ile "güzel bir dostluk" başlattığına dikkat çekildiği haberde şöyle devam edildi:
"Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi, nasıl Türkiye'de siyasete yeni bir yön vermiş ise Irak'ta aynı şey yapıyor. Bunun da, bölgenin geri kalan bölümü için yankıları oluyor.
Bazı Türk yetkileri, Türkiye'nin, Avrupa'dan uzaklaşıp bir zamanlar üç kıtada topraklarını içeren bir imparatorluğa doğru bir yöneliş olan neo Osmanlılık kavramına tepki gösterse de, Ülkenin küreselleşme süreci ve Ortadoğu piyasalarına gösterdiği ilgi, sadece Amerikan gücünün belirleyici olduğu varsayımlarını alt üst ediyor. Türkiye de geleceğini, geçmişinde görerek ekonomik entegrasyona angaje oldu."
NYT, Türkiye-Irak sınırından günde bin 500 TIR'ın geçtiğine işaret ettiği haberinde, iki ülke arasındaki ticaret hacminin, 2010 yılında 2008 yılına göre bir kat artarak 6 milyar dolar civarında gerçekleştiğini belirtti. Gazete Türk yetkililerinin de iki-üç yıl içinde Irak'ın Türkiye'nin en büyük ihracat pazarı haline geleceği öngörüleri yaptıklarını da kaydetti.
"İbrahim Tatlıses'in ortağı"
Haberde, Irak'taki çok geniş bir alanda faaliyet gösteren Adel United şirketinin yönetim kurulu başkanı Iraklı Kürt Ruşdi Said'in "Bu sadece başlangıçtır" sözlerine de yer verdi. "Osmanlı tüccarı" benzetmesi yaptığı Said için " Sayın Said'in şu ana kadar en iyi ortağı "Cennet Ovası' projesi reklamını süslediği Türk doğumlu, Kürt süper yıldızı, şarkıcı İbrahim Tatlıses'tir. "Villalar hazır. Gelin! Gelin! Gelin!' diyor Sayın Tatlıses, televizyon reklamlarında" dendi.
"Türkiye'nin etkisi, Irak'ın bir uçundan öbür uçuna kadar uzanıyor"
Kuzey Irak'ta 15 bir Türk'ün çalıştığını, 700'yi aşan Türk şirketlerinin ise, bölgedeki toplam yabancı şirketlerin üçte ikisini oluşturduğunu kaydeden gazete, Erbil'deki Türk Konsolosluğunun günde 300'den faza vize verdiğini, bir "Türk dini hareketi"nin bölgedeki 19 okulunda 5 bin 500 öğrencinin öğrenim gördüğüne dikkat çekti.
"Diplomatik balans ayarı"
NYT, "Diplomatik balans ayarı" ara başlığı kullandığı bölümde, ABD'nin 2007 yılından beri Türk ordusunun Kuzey Irak'taki operasyonlara desteklemeye başladığını, ordunun bölgede hala "bin 500" kadar asker bulundurduğunu belirtti. Gazete üst düzey bir Amerikan yetkiliye atfen iki ülke arasındaki işbirliğinin "Kürt asilerini oldukça etkin bir biçimde vurmayı" sağladığını da yazdı. Haberde, Kürt yetkililerinin Türkiye ile ittifakı "daha büyük bir öncelik" olarak gördüklerini kaydedildi.
Türkiye'nin Kuzey Irak'taki etkinliğinin diğer bir göstergesi olarak Türk televizyon dizilerinin gördüğü ilgiye dikkat çeken gazete, "Kurtlar Vadisi" için " bölgede dalgalanma yarattı" dedi.
"Türkiye hemen hemen tüm gruplar ile bağları geliştirdi"
Bunun ardından Türkiye'nin Bağdat'taki etkinliğinin de daha az yaygın olmadığını vurgulanırken "İran ve ABD'nin aksine Türkiye, ülkedeki hemen hemen tüm bloklar ile bağları geliştirdi, Sayın Maliki ile ilişkilerde zaman zaman sıkıntılar yaşansa da.
"Sadr grubuna da ulaştılar"
Amerikalı meslektaşlarına göre bir kat daha uzun bir süre Irak'ta görev yapan Türk diplomatlarının, Şii lideri Muktada El Sadr grubu üyelerine de "ulaşmayı başardıkları" na dikkat çeken gazete, şöyle devam etti:
"Sayın Sadr'ın milletvekillerinin çoğu, parlamento protokolü konusunda eğitim görmek amacıyla Türk başkenti Ankara'ya seyahat etti. Türkler de, Sadr taraftarlarınca Bağdat Üniversitesi'nde düzenlenen törene katılan tek diplomatlar oldu. Onlardan biri de dışlanılabilecek bir grup değil dedi."
