(SABAH)
Tarık Yılmaz
Dünyanın en güçlü altıncı kadını PepsiCo CEO'su Nooyi, "5 yıl önce sorsanız saymazdım ama bugün Türkiye gelişen Asya'nın ilk durağı" diyor. Avrupa'nın itici gücü dediği Türkiye'nin rolünün güçlendiğine inanıyor.
Forbes'a göre dünyanın en güçlü altıncı kadını. Listede bir üstünde yani beşinci sırada Hillary Clinton, dördüncü sırada Angela Merkel olduğunu söylersek 60 milyar dolarlık devi yöneten Pepsi- Co'nun CEO'su Indra Nooyi'nin gücünü kafanızda daha iyi bir yere oturtabilirsiniz. Kısa ziyaretinde görüşme fırsatı bulan şanslı gazetecilerden biri olarak Nooyi'ye kapitalizmi, resesyon ve tabii ki Türkiye'yi sorduk.
"Kapitalizm şu anda vicdanını yitirdi" sözlerini dünyanın en tepesinde üstelik ismi kapitalizmle birlikte anılan bir şirketin tepesindeki birinden duyduğum için oldukça önemli bir bilgi olarak not ettim. Türkiye için "5 yıl önce sorsalar söylemezdim ama bugün dünyada büyümenin başlangıç noktası" diyor. PepsiCo Avrupa Başkanı Zein Abdala, Güneydoğu Avrupa Bölgesi Başkanı Eugene Willemsen, kurumsal iletişim müdürü Didem Şinik, PepsiCo Türkiye İçecek Genel Müdürü Hüseyin Tulpar ile PepsiCo Türkiye Yiyecek Genel Müdürü Ece Aksel'in de katıldığı sohbette Nooyi'nin sorulara verdiği yanıtlar şöyle:
Dünya resesyonu tartışıyor. Resesyonda mıyız ve bunun için hazırlıklı mısınız?
Ekonomistler halen tartışıyor. Ancak yavaşlama döneminde olduğumuz kesin. Yavaşlama mı daha iyi yoksa önce durgunluk ardından hızlı bir çıkış mı daha iyi açıkçası söylemek zor. Sürekli yavaş büyüyen bir ekonomide çalışmak zor olabiliyor. Resesyon konusunda ise herkes Avrupa'daki gelişmeleri, ABD'de istihdam rakamlarını bekliyor. Durgunluk ya da yavaşlamadan bir çıkış olacaksa bunun kaynağı kesinlikle Batı olmayacak.
BRIC ÜLKESİ GİBİ GÖRÜYORUZ
Büyümenin kaynağı gelişmekte olan ülkelere yatırım hızlanacak mı?
Gelişmekte olanlarda büyüme hızlı ve biz de bu pazarlara yöneliyoruz. Bazıları "Eyvah Çin'de Hindistan'da büyüme düşüyor" diye endişeleniyor ama bizim için önemli olan Çin ve Hindistan ile ABD arasındaki büyüme farkları. Çin'le ABD arasındaki büyüme hızı 7-8, Hindistan'la 5-6 puan. Bu oranlar sabit kaldığı sürece bizce hızlı büyüme gerçekleşiyor demek. 5 yıl önce sorsaydınız böyle söylemezdim ama bence bugün Asya ülkelerinin büyümede başlangıç noktası artık Türkiye. Bir başka deyişle Türkiye, büyüyen Asya'nın başlangıç noktası konumunda ve rolü giderek güçleniyor. Türkiye, Avrupa'nın en büyük itici güçlerinden biri. Çünkü Türkiye hem sanayileşmiş ve Avrupa'ya uyum sağlamış bir toplum ama diğer yandan geleneksel aile değerlerini Asya gibi yitirmemiş. Türkiye bizim için stratejik pazar. Rusya ve Brezilya'dan hızlı büyüyor. Bu bakımdan biz Türkiye'yi BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) ülkesi olarak görüyoruz.
KAPİTALİZM İYİ SİSTEM AMA VİCDANINI YİTİRDİ
Wall Street'te olaylar var. Gösteriler sürüyor. Kapitalizmin geldiği nokta ne durumda?
Kapitalizmin iyi bir sistem olduğunu düşünüyorum. İnsanlardaki yetenekleri ortaya çıkarmasına yardımcı olan sistem. Öte yandan kapitalizm vicdanlı olmalı. Vicdanını yitiren kapitalizm felaket getirir. Aslında bugün Wall Strett'teki protestoların nedeni vicdanını kaybetmiş kapitalizme karşı işini kaybedenlerin isyanı.
Peki markaya etkisi?
Biz şirkette "Fayda gözeten performans" sloganını kullanıyoruz. Bu içinde çalıştığımız toplumların yararını da gözettiğimizi anlatan bir slogan. Performans sadece mali rakamlar değil. Mesela tasarladığımız ürünler sadece atıştırmalık ürünler olmasın, sağlıklı, çevreye saygılı, karbon ayak izi en aza indiren insanlara yaptığı yatırım gibi konular bizim için önemli.
HER ŞEYE HAZIRLIKLIYIZ
Nooyi Batı Avrupa'da bir hanenin bütçesinin yüzde 10-12'sini gıdaya ayırdığını belirterek bu payların hızlı değişmediği için durgunluk ve yavaşlama döneminde ağır yara almadıklarını söyledi. Nooyi kendileri için enflasyon ortamında emtia fiyatlarının yükselişinin daha zor bir dönem olduğuna işaret etti. Nooyi şirket olarak planlarını Batı'da yüzde 1-2'lik bir büyüme ya da küçülmeye göre yaptıklarını açıkladı. George Orwell'in büyük bunalım döneminde İngiltere'de tüketicilerin hareketlerini anlattığı kitabını hatırlatan Nooyi, "Orwell kitapta insanların kahve içerek, sakız çiğneyerek neşelerini yerine getirmeye çalışıtığını anlatıyor. Bu sektörde çalıştığımız için şanslıyız. Ancak söylemeliyim ki her şeye hazırlıklıyız" dedi.
BEBA'NIN GELECEĞİ PARLAK KENT'LE GURUR DUYUN
Nooyi, Pepsi'nin Asya Pasifik Bölgesinden sorumlu Türk yöneticisi Ümran Beba'nın şirketteki geleceğini parlak görüyor. "Asya Pasifik gibi çok zor coğrafyada başarılı iş çıkarıyor" diyen Nooyi, Beba için "İnanılmaz bir lider" sözlerini kullanıyor. Coca Cola CEO'su Muhtar Kent'ten "Dostum" diye bahseden Nooyi "Türkiye'den çok iyi liderler çıkıyor ve bundan gurur duymalısınız" diyor.
TÜRKİYE AVRUPA'NIN 3. BÜYÜĞÜ OLACAK
Türkiye, 13 milyar dolarlık Avrupa pazarı içindeki en büyük pazarlardan biri. Güneydoğu Avrupa Bölgesi'nin de merkezi konumunda olan Türkiye'ye bağlı 16 ülke, 7 bin 600 çalışan ve 17 fabrika var. Dünyanın en yüksek büyüme oranlarından birine sahip Türkiye, 2011- 15 arasında yılda yaklaşık yüzde 5 büyümeyle Avrupa'nın en büyük üçüncü pazarı olacak.
