Hazal Ateş / ANKARA
TÜRKİYE ekonomisinin göz kamaştıran büyüme performansı, siyasi istikrar yurt dışına kaçan "beyin göçünün" de belini kırdı.
Geçmişte Amerika, İngiltere, Japonya gibi ülkelerdeki dünyaca ünlü üniversitelere giden süper beyinler yönünü yurda çevirdi. Amerikan Stanford, John Hopkins, Masssachusetts Teknoloji Enstitüsü, Virginia gibi ünlü üniversitelerden 250 Türk bilim insanı resmi olarak Türkiye'ye döndü. Bilim insanları, son 15 yılda yaşanan gelişmelerle birlikte 'Türkiye'ye dönülmez" imajının yıkıldığını söyledi.
"Hedef Türkiye" meyvesini verdi
Hükümetin, dünyanın dört bir yanındaki Türk bilim adamlarının Türkiye'ye dönmesi yürüttüğü çalışmalar meyvelerini verdi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TÜBİTAK'ın 4 yıldır Amerika'da düzenlediği "Hedef Türkiye" çalıştayları ve burs programları kapsamında 250 araştırmacının yurda dönüş yaptığını açıkladı. Ergün, "Beyin göçünün beyin gücüne dönüşmesi" sloganı ile yürütülen çalıştaylarda, bilim insanlarına Türkiye'deki fırsatların anlatıldığını söyledi. Ergün, "Türk araştırmacıların yanı sıra yabancı bilim insanları da Türkiye'ye gelmek istiyor. Tersine beyin göçü ile bilgi transferi hızlanıyor. Bugün on yıl önce IMF kapısında 1 milyar dolar için bekleyen Türkiye yok, borç verebilecek noktadayız. Türkiye, uydu, füze, silah, gemi, helikopter, insansız hava aracını yapıyor" dedi.
"Bilim ataşesi göndereceğiz"
ABDP, Çin, Japonya, Güney Kore ve Almanya'ya bilim ve teknoloji ataşeleri atayacaklarını açıklayan Ergün, "İlk etapta ABD'ye Washington'a bilim müşaviri, Los Angeles'a da bilim ataşesi atayacağız. Bir taraftan yurtdışındaki bilim insanlarımızı ülkemize davet ederken, bir taraftan da gelişmiş ülkelerdeki stratejik alanlarda çalışan ve beyin gücü olarak gördüğümüz bilim insanlarımızla temas noktalarımızı artırmış olacağız" diye konuştu.
"Dönülmez" imajı yıkıldı
Tersine beyin göçü ile Türkiye'ye gelen araştırmacılar, üniversite ve sanayi kuruluşlarında çalışmaya başladı. Türkiye'nin 15 yıl öncesiyle karşılaştırılamayacak derece değiştiğini ve bilimsel çalışmaların artık değer bulduğunu anlatan araştırmacılar, geri dönüşlerindeki memnuniyeti şu sözlerle dile getirdi:
Yrd. Doç. Dr. Ayşe Begüm Tekinay (Bilkent Üniversitesi):
ABD Rockefeller Üniversitesi'nde 10 yıl moleküler biyoloji alanında araştırmalarda bulundum. O yıllarda Türkiye'de imkânlar çok sınırlıydı. Türkiye'ye dönüş yaptım ve araştırmalarımı Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji Araştırma Merkezinde (UNAM) sürdürüyorum. Türkiye'de yurt dışına göre daha kolay ve ulaşılabilir imkânlar var. Artık Türkiye'ye dönülmez imajı yıkıldı. Türkiye'de çok iyi araştırmalar yapılıyor. Arkadaşlarımızın hepsine de 'geri dönün burada yapacak çok iş var' diyorum.
Doç. Dr. Bahadır Tunaboylu (TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü):
Amerika'da 21 yıl kaldım. Master ve doktoranın ardından özel firmalarda Ar-Ge yöneticisi olarak çalıştım. Ülkemizdeki fonlamalar ve araştırma ortamının değişmesi geri dönüşümü kolaylaştırdı. Her türlü imkân ve alt yapı var. Türkiye dünya ile yarışacak duruma geldi ve elindeki imkânlar ile birçok ülkeye göre daha dinamik. Bu ortam nedeniyle birçok araştırmacı Türkiye'yi tercih ediyor.
Yrd. Doç. Dr. Orçun Kepez (Kadir Has Üniversitesi):
İTÜ Mimarlık Fakültesi'nden mezun olduktan sonra ABD'ye gittim. North Carolina Üniversitesi'nde çalıştım. Tersine beyin göçü projesi ile Türkiye'ye döndüm. Şuan Kadir Has Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümü başkanlığı görevini yürütüyorum. Marie Curie Araştırma Programına bir araştırma projesi önerisi verdim ve bu kabul edildi. Bu proje ile ilk araştırma ekibimi kurdum. ABD'de başladığım çalışmalara burada devam etme fırsatı yakaladım. Bu imkanlar dışarıda yapmak istediklerimi ülkemde yapmamı sağladı. Geri dönüş için her türlü imkân ve destek var.
Yusuf Yusufoğlu (ARÇELİK):
Amerika'da 6 yıl kaldım. TÜBİTAK'ın "Hedef Türkiye" çalıştayında Arçelik firmasıyla görüştüm. Türkiye'de araştırmalara önem verildiğini görmek çok hoşuma gitti ve dönmeye karar verdim. Firmadaki 2 yıllık görevim boyunca 2 patentim oldu. Sanayiden gelip makale yazarak yine önemli bir çalışma yaptım. İki senede sıfırdan başlayarak üretimde kullanılacak olan bir yalıtım sistemini geliştirdik ve bu yakında yatırıma dönüşecek. Türkiye'de çok güzel olanaklar var. Dönüş yaptığım için gerçekten çok mutluyum.
(SABAH)
